A.

- ángemôkt     - doar bende dan schón mee ángemôkt.  - We han bove'n un laek in de wátterleiding en ut zeek in de kámmer nor beneje! Nou, doar bende dan schón mee ángemôkt!  [We hadden boven een lek in de waterleiding en het gutste in de woonkamer naar beneden! Nou, daar ben je dan mooi klaar mee!]

- án     - án de ...gôn.  - Sómmers ware wij dik in de buert van mense mee nun bohgerd um án de aeppelkes of de pirkes te gôn asser niemus te zien was.  ['s Zomers waren wij vaak in de buurt van mensen met een bomgaard om appeltjes of peertjes te jatten als er niemand te zien was.]

B.

- beschrehve     - dae beschrehft wá.  - Oh nih, maehrigenoavund kende nie kômme buerte, want munne mens moet ut voetbolle van PSV zien en dae beschrehft wá!  [O nee, morgenavond kun je niet komen buurten, want mijn man moet PSV zien voetballen en dat is heel erg belangrijk!]

- bietje     - ást un bietje weer is.  - Nih, ik kom maehrige'n op de fiets nor öllie, ást tùminste un bietje weer is.  [Nee, ik kom morgen op de fiets naar jullie, als het weer dat toelaat tenminste.]

C.   

- caente     - iemus vur vehf caente meegehve.  - Dieje vaetzak van Van den Bóm docht daettie is efkes bakkus moes hebbe tege die van ons, maer ik heb um mee vur vehf caente meegegeve!  [Die dikke meneer Van den Boom dacht dat hij wel even een grote mond kon hebben tegen mijn vrouw, maar ik heb hem meteen even op zijn nummer gezet!]

D.

- dikste     - gij d'n dikste.  - En Jo bleef maer volhaoewe dae 'd'n sigaar' ók goei vallekeswirds is en toen zee ik: "Jo, gij d'n dikste, jonge!  [En Jo bleef maar volhouden dat 'd'n sigaar' ook goed Valkenswaards is en toen zei ik: "Jo, ik geef jou gelijk, jongen!"] Deze uitspraak wordt gebruikt als een verdere discussie zinloos is.

E.

- end     - zihvert/lult nog maer un end ùweg.  - Witte wá? Ge zihvert nog maer un end ùweg, want ik geleuver gin flikker van dae gij ur gistere mee de kónning in Törrup inne het gevat!  [Weet je wat? Je ouwehoert er nog maar even op los, want ik geloof er niets van dat jij gisteren met de koning in het centrum van Valkenswaard een biertje hebt gedronken!] 

F.

- foelie     - vur de foelie.  - Ge magt wael efkes mee koarte vur de foelie, tôddae Frans de jong van school gehôld hi.  [Je mag wel even mee kaarten voor spek en bonen als je wilt, totdat Frans de kinderen van school heeft gehaald.]  

G.

- gereje     - Sinterkloas hi gereje. Vroeger werd Sinterklaas gevierd op de eigenlijke datum, zes december, en Sint en zijn helpers kwamen niet 's avonds, maar 's nachts de cadeautjes brengen. In de ochtend werd je door je ouders in alle vroegte wakker gemaakt om de gulle gaven uit te komen pakken. En omdat we tot elf uur vrij hadden van school, konden we ook nog even bij vriendjes gaan kijken hoe zij waren 'bedôcht'... (wat zij hadden gekregen.)

H.

- honderd     - honderd op nun hohp.  - Hij zee daettie nie kon kômme, want zunne woage startte nie en de brug ston ope'n en ut rehgende te hard en honderd op nun hohp.  [Hij zei dat hij niet kon komen, want zijn auto startte niet en de brug stond open en het regende te hard en nog meer van dat soort flauwe uitvluchten.] Deze uitspraak wordt gebezigd na een opsomming van wel erg doorzichtige smoesjes om iets niet te hoeven doen. Sinds 2022 heet ook ons dialectgroepje 'Honderd op nun Hohp'.

I.

- in     - iets in hebbe.  - Ohmen Henk zow onze computer wael is efkes installere, maer ut hi nogal wá in, want hij is al nun hullen tehd bezig. [Ome Henk zou onze computer weleens eventjes installeren, maar het heeft nogal wat voeten in de aarde, want hij is al een hele tijd bezig.]

J.

- jong     - hoen lilliker aoew, hoen schónder jong. Hoe lelijker de ouders zijn, hoe knapper de kinderen. Sommige stelletjes hebben dan ook écht hele knappe kinderen. 

K.

- kraek     - kraek tegoei.  - Dirrik maende wá vuerwaehrik nor die klehn jong te smehte, maer ut ging idder af en nou hittie zun fikkes verbrand! -- Kraek tegoei! Dae hedde nou immel nie te doen.  [Dirk was van plan wat vuurwerk naar die kleine kinderen te gooien, maar het ging eerder af en nu heeft hij zijn vingers verbrand!  -- Net goed! Zoiets moet je nou eenmaal niet doen.]

L.

- lompe     - unne lompen bak/heer.  - Mee de carnuval kom ik mee un bleyke bier ángedroage, lópt zunne lompen bak tege munne'n aehrum en klabats, alle pilskes duraf!  [Kom ik met carnaval met een blad bier aandragen, loopt zo'n onbehouwen man tegen mijn armen hopla, alle biertjes eraf!]

M.

- moord     - stikt toch de moord. Gezegd wanneer je het met de situatie of persoon in kwestie helemaal hebt gehad.  - Ik hai um al drie kirres gebaeld offie kon kômme haehluppe, maer hij hai alle kirres un ahnder smoesje, dus toen docht ik bij mun aeige 'stikt toch de moord, gij'.  [Ik had hem al drie keer gebeld of hij kon komen helpen, maar hij had elke keer een ander smoesje, dus toen dacht ik bij mezelf 'val jij maar dood'.]

N.

- nônnie     - nondepie nônnie toe.  - Nondepie nônnie toe, heb ik dae joekeltje naet schón gewahse, gittie mee buyte dur de paerdestront ligge te rolle!  [Potverdorie nog eens aan toe, heb ik dat hondje net mooi gewassen, gaat hij meteen buiten door de paardenpoep liggen rollen!]

- niks     - ut gi me niks.  - Ik wow vandemaehrige'n in d'n hof gôn waerikke, maer ik dee niks as hoeste'n en snottere en ik was kaeikùppot; ut ging me niks.  Ik wilde vanochtend in de tuin gaan werken, maar ik deed niets dan hoesten en snotteren en ik was doodop; ik voelde me helemaal niet lekker.]

O.

- opbloaze     - um upbloaze.  - Ik kon twih euro pur uur verdiene'n azzik um kwam haehluppe mee stihn ándroage, maer hij ken um opbloaze, de misselijke pinzak!  [Ik kon twee euro per uur verdienen als ik hem kwam helpen met het aandragen van stenen, maar hij kan mooi doodvallen, de vuile vrek!]

P.

- potléui     - potléui en ók nog stumpkes.  - Ik zeg tege Wimme: "Kekt is, Wim, ik heb unne kleureverrekehker gekocht." Dus hij kekt urdur en hij zi tege mehn: "Verrekt, ja!" Ik schieht in munne lach en ik zeg: "Wim, jonge, ge het potléui en ók nog stumpkes."  [Ik zeg tegen Wim: "Kijk eens, Wim, ik heb een kleurenverrekijker gekocht." Dus hij kijkt erdoor en zegt tegen mij: "Verdorie, ja!" Ik schiet in de lach en ik zeg: "Wim, jongen, je hebt domme mensen en dan ook nog extreem domme mensen (stompjes)."]

R.    

- roef     - in unne roef.  - D'n dieje van hiernaeffes was bij ons pirkes ánt schoepe, maer toen ik de ahchterdeur ope dee, wassie in unne roef weg.  [De buurjongen was bij ons peertjes aan het jatten, maar toen ik de achterdeur opendeed, was hij in een vloek en een zucht weg.]

- roep    -tis veul de roep.  - Veul mense proate over Bali azzof dae un paradijs is, maer ut is ók veul de roep.  [Veel mensen praten over Bali alsof dat een paradijs is, maar het ook vooral alleen de naam die het hem doet.]

S.

- stoale     - dae stôlt nerregund op.  - In sommigte winkels mádde niemer gewohn mee gaeld betoale, maer moete alles pinne! Dae stôlt toch hummel nerregund op!  [In sommige winkels mag je niet meer gewoon met geld betalen, maar moet je alles pinnen! Dat gaat toch helemaal nergens meer over!]

T.

- tuffe     - taendjes tuffe.  - As ge ur nou nie gaoew ötschaeit mee dae naetse en dae geschael, worrut dahlijk taendjes tuffe!  [Als je nou niet gauw ophoudt met petsen uitdelen en schelden, sla ik je zo meteen een paar tandjes uit je mond!]

U.

- umke     - uerst umke en dan umkes kiendjes.  - Nih, gullie moet nog efkes wôchte tot de grohte mense zen geweest, want ut is uerst umke en dan umkes kiendjes.  [Nee, jullie moeten nog even wachten tot de grote mensen zijn geweest, want de volwassenen in het gezelschap gaan voor.] Dit ouderwetse gezegde gold nog toen wij klein waren, maar heden ten dage zou het precies andersom moeten zijn, want in de 21ste eeuw maken 'umkes kiendjes' voortaan de dienst uit op sociale bijeenkomsten.

V.     

- vandur     - dur vandur zen.  - Hé môtje, stôtter is nie zù te spierse'n in dae wátter, want ik ben ur nog nie vandur.  [Hé ventje, sta eens niet zo te spetteren in dat water, want ik ben nog niet aan de temperatuur van het water gewend.]

W.

- weeg     - öt de weeg kenne.  - Tis mùsschien nie ut duerste appuraat, mehn dikkepeerzoag, maer ik ken ur goehd mee öt de weeg.  [Het is mogelijk niet het duurste apparaat, mijn decoupeerzaag, maar ik kan er mee lezen en schrijven.]

Z.

- zuuhke     - iets nie zuuhke.  - Die bruur van Sjanne ken öoew haendig is efkes kômme haehluppe mee grasmaeie'n of zoh, maer ik denk daettie ut gewohn nie zuekt.  [Die broer van Jeanne kan jou best eens even komen helpen met grasmaaien of zo, maar ik denk dat hij er gewoon geen zin in heeft en dus geen moeite doet.]